Pr 7:1-12:1 (Vulgate)

¹ [Fili mi, custodi sermones meos, et præcepta mea reconde tibi. Fili,
² serva mandata mea, et vives ; et legem meam quasi pupillam oculi tui :
³ liga eam in digitis tuis, scribe illam in tabulis cordis tui.
⁴ Dic sapientiæ : Soror mea es, et prudentiam voca amicam tuam :
⁵ ut custodiant te a muliere extranea, et ab aliena quæ verba sua dulcia facit.
⁶ De fenestra enim domus meæ per cancellos prospexi,
⁷ et video parvulos ; considero vecordem juvenem,
⁸ qui transit per plateam juxta angulum et prope viam domus illius graditur :
⁹ in obscuro, advesperascente die, in noctis tenebris et caligine.
¹⁰ Et ecce occurrit illi mulier ornatu meretricio, præparata ad capiendas animas : garrula et vaga,
¹¹ quietis impatiens, nec valens in domo consistere pedibus suis ;
¹² nunc foris, nunc in plateis, nunc juxta angulos insidians.
¹³ Apprehensumque deosculatur juvenem, et procaci vultu blanditur, dicens :
¹⁴ Victimas pro salute vovi ; hodie reddidi vota mea :
¹⁵ idcirco egressa sum in occursum tuum, desiderans te videre, et reperi.
¹⁶ Intexui funibus lectulum meum ; stravi tapetibus pictis ex Ægypto :
¹⁷ aspersi cubile meum myrrha, et aloë, et cinnamomo.
¹⁸ Veni, inebriemur uberibus, et fruamur cupitis amplexibus donec illucescat dies.
¹⁹ Non est enim vir in domo sua : abiit via longissima :
²⁰ sacculum pecuniæ secum tulit ; in die plenæ lunæ reversurus est in domum suam.
²¹ Irretivit eum multis sermonibus, et blanditiis labiorum protraxit illum.
²² Statim eam sequitur quasi bos ductus ad victimam, et quasi agnus lasciviens, et ignorans quod ad vincula stultus trahatur :
²³ donec transfigat sagitta jecur ejus, velut si avis festinet ad laqueum, et nescit quod de periculo animæ illius agitur.
²⁴ Nunc ergo, fili mi, audi me, et attende verbis oris mei.
²⁵ Ne abstrahatur in viis illius mens tua, neque decipiaris semitis ejus ;
²⁶ multos enim vulneratos dejecit, et fortissimi quique interfecti sunt ab ea.
²⁷ Viæ inferi domus ejus, penetrantes in interiora mortis.]

Proverbes 8

¹ [Numquid non sapientia clamitat, et prudentia dat vocem suam ?
² In summis excelsisque verticibus supra viam, in mediis semitis stans,
³ juxta portas civitatis, in ipsis foribus loquitur, dicens :
⁴ O viri, ad vos clamito, et vox mea ad filios hominum.
⁵ Intelligite, parvuli, astutiam, et insipientes, animadvertite.
⁶ Audite, quoniam de rebus magnis locutura sum, et aperientur labia mea ut recta prædicent.
⁷ Veritatem meditabitur guttur meum, et labia mea detestabuntur impium.
⁸ Justi sunt omnes sermones mei : non est in eis pravum quid, neque perversum ;
⁹ recti sunt intelligentibus, et æqui invenientibus scientiam.
¹⁰ Accipite disciplinam meam, et non pecuniam ; doctrinam magis quam aurum eligite :
¹¹ melior est enim sapientia cunctis pretiosissimis, et omne desiderabile ei non potest comparari.]
¹² [Ego sapientia, habito in consilio, et eruditis intersum cogitationibus.
¹³ Timor Domini odit malum : arrogantiam, et superbiam, et viam pravam, et os bilingue, detestor.
¹⁴ Meum est consilium et æquitas ; mea est prudentia, mea est fortitudo.
¹⁵ Per me reges regnant, et legum conditores justa decernunt ;
¹⁶ per me principes imperant, et potentes decernunt justitiam.
¹⁷ Ego diligentes me diligo, et qui mane vigilant ad me, invenient me.
¹⁸ Mecum sunt divitiæ et gloria, opes superbæ et justitia.
¹⁹ Melior est enim fructus meus auro et lapide pretioso, et genimina mea argento electo.
²⁰ In viis justitiæ ambulo, in medio semitarum judicii :
²¹ ut ditem diligentes me, et thesauros eorum repleam.]
²² [Dominus possedit me in initio viarum suarum antequam quidquam faceret a principio.
²³ Ab æterno ordinata sum, et ex antiquis antequam terra fieret.
²⁴ Nondum erant abyssi, et ego jam concepta eram : necdum fontes aquarum eruperant,
²⁵ necdum montes gravi mole constiterant : ante colles ego parturiebar.
²⁶ Adhuc terram non fecerat, et flumina, et cardines orbis terræ.
²⁷ Quando præparabat cælos, aderam ; quando certa lege et gyro vallabat abyssos ;
²⁸ quando æthera firmabat sursum, et librabat fontes aquarum ;
²⁹ quando circumdabat mari terminum suum, et legem ponebat aquis, ne transirent fines suos ; quando appendebat fundamenta terræ :
³⁰ cum eo eram, cuncta componens. Et delectabar per singulos dies, ludens coram eo omni tempore,
³¹ ludens in orbe terrarum ; et deliciæ meæ esse cum filiis hominum.
³² Nunc ergo, filii, audite me : beati qui custodiunt vias meas.
³³ Audite disciplinam, et estote sapientes, et nolite abjicere eam.
³⁴ Beatus homo qui audit me, et qui vigilat ad fores meas quotidie, et observat ad postes ostii mei.
³⁵ Qui me invenerit, inveniet vitam, et hauriet salutem a Domino.
³⁶ Qui autem in me peccaverit, lædet animam suam ; omnes qui me oderunt diligunt mortem.]

Proverbes 9

¹ [Sapientia ædificavit sibi domum : excidit columnas septem.
² Immolavit victimas suas, miscuit vinum, et proposuit mensam suam.
³ Misit ancillas suas ut vocarent ad arcem et ad mœnia civitatis.
⁴ Si quis est parvulus, veniat ad me. Et insipientibus locuta est :
⁵ Venite, comedite panem meum, et bibite vinum quod miscui vobis.
⁶ Relinquite infantiam, et vivite, et ambulate per vias prudentiæ.]
⁷ [Qui erudit derisorem, ipse injuriam sibi facit, et qui arguit impium, sibi maculam generat.
⁸ Noli arguere derisorem, ne oderit te : argue sapientem, et diliget te.
⁹ Da sapienti occasionem, et addetur ei sapientia ; doce justum, et festinabit accipere.
¹⁰ Principium sapientiæ timor Domini, et scientia sanctorum prudentia.
¹¹ Per me enim multiplicabuntur dies tui, et addentur tibi anni vitæ.
¹² Si sapiens fueris, tibimetipsi eris ; si autem illusor, solus portabis malum.]
¹³ [Mulier stulta et clamosa, plenaque illecebris, et nihil omnino sciens,
¹⁴ sedit in foribus domus suæ, super sellam in excelso urbis loco,
¹⁵ ut vocaret transeuntes per viam, et pergentes itinere suo :
¹⁶ Qui est parvulus declinet ad me. Et vecordi locuta est :
¹⁷ Aquæ furtivæ dulciores sunt, et panis absconditus suavior.
¹⁸ Et ignoravit quod ibi sint gigantes, et in profundis inferni convivæ ejus.]

Proverbes 10

¹ [Filius sapiens lætificat patrem, filius vero stultus mœstitia est matris suæ.
² Nil proderunt thesauri impietatis, justitia vero liberabit a morte.
³ Non affliget Dominus fame animam justi, et insidias impiorum subvertet.
⁴ Egestatem operata est manus remissa ; manus autem fortium divitias parat. Qui nititur mendaciis, hic pascit ventos ; idem autem ipse sequitur aves volantes.
⁵ Qui congregat in messe, filius sapiens est ; qui autem stertit æstate, filius confusionis.
⁶ Benedictio Domini super caput justi ; os autem impiorum operit iniquitas.
⁷ Memoria justi cum laudibus, et nomen impiorum putrescet.
⁸ Sapiens corde præcepta suscipit ; stultus cæditur labiis.
⁹ Qui ambulat simpliciter ambulat confidenter ; qui autem depravat vias suas manifestus erit.
¹⁰ Qui annuit oculo dabit dolorem ; et stultus labiis verberabitur.]
¹¹ [Vena vitæ os justi, et os impiorum operit iniquitatem.
¹² Odium suscitat rixas, et universa delicta operit caritas.
¹³ In labiis sapientis invenitur sapientia, et virga in dorso ejus qui indiget corde.
¹⁴ Sapientes abscondunt scientiam ; os autem stulti confusioni proximum est.
¹⁵ Substantia divitis, urbs fortitudinis ejus ; pavor pauperum egestas eorum.
¹⁶ Opus justi ad vitam, fructus autem impii ad peccatum.
¹⁷ Via vitæ custodienti disciplinam ; qui autem increpationes relinquit, errat.
¹⁸ Abscondunt odium labia mendacia ; qui profert contumeliam, insipiens est.
¹⁹ In multiloquio non deerit peccatum, qui autem moderatur labia sua prudentissimus est.
²⁰ Argentum electum lingua justi ; cor autem impiorum pro nihilo.
²¹ Labia justi erudiunt plurimos ; qui autem indocti sunt in cordis egestate morientur.]
²² [Benedictio Domini divites facit, nec sociabitur eis afflictio.
²³ Quasi per risum stultus operatur scelus, sapientia autem est viro prudentia.
²⁴ Quod timet impius veniet super eum ; desiderium suum justis dabitur.
²⁵ Quasi tempestas transiens non erit impius ; justus autem quasi fundamentum sempiternum.
²⁶ Sicut acetum dentibus, et fumus oculis, sic piger his qui miserunt eum.
²⁷ Timor Domini apponet dies, et anni impiorum breviabuntur.
²⁸ Exspectatio justorum lætitia, spes autem impiorum peribit.
²⁹ Fortitudo simplicis via Domini, et pavor his qui operantur malum.
³⁰ Justus in æternum non commovebitur, impii autem non habitabunt super terram.
³¹ Os justi parturiet sapientiam ; lingua pravorum peribit.
³² Labia justi considerant placita, et os impiorum perversa.]

Proverbes 11

¹ [Statera dolosa abominatio est apud Dominum, et pondus æquum voluntas ejus.
² Ubi fuerit superbia, ibi erit et contumelia ; ubi autem est humilitas, ibi et sapientia.
³ Simplicitas justorum diriget eos, et supplantatio perversorum vastabit illos.
⁴ Non proderunt divitiæ in die ultionis ; justitia autem liberabit a morte.
⁵ Justitia simplicis diriget viam ejus, et in impietate sua corruet impius.
⁶ Justitia rectorum liberabit eos, et in insidiis suis capientur iniqui.
⁷ Mortuo homine impio, nulla erit ultra spes, et exspectatio sollicitorum peribit.
⁸ Justus de angustia liberatus est, et tradetur impius pro eo.]
⁹ [Simulator ore decipit amicum suum ; justi autem liberabuntur scientia.
¹⁰ In bonis justorum exsultabit civitas, et in perditione impiorum erit laudatio.
¹¹ Benedictione justorum exaltabitur civitas, et ore impiorum subvertetur.
¹² Qui despicit amicum suum indigens corde est ; vir autem prudens tacebit.
¹³ Qui ambulat fraudulenter, revelat arcana ; qui autem fidelis est animi, celat amici commissum.
¹⁴ Ubi non est gubernator, populus corruet ; salus autem, ubi multa consilia.
¹⁵ Affligetur malo qui fidem facit pro extraneo ; qui autem cavet laqueos securus erit.
¹⁶ Mulier gratiosa inveniet gloriam, et robusti habebunt divitias.]
¹⁷ [Benefacit animæ suæ vir misericors ; qui autem crudelis est, etiam propinquos abjicit.
¹⁸ Impius facit opus instabile, seminanti autem justitiam merces fidelis.
¹⁹ Clementia præparat vitam, et sectatio malorum mortem.
²⁰ Abominabile Domino cor pravum, et voluntas ejus in iis qui simpliciter ambulant.
²¹ Manus in manu non erit innocens malus ; semen autem justorum salvabitur.
²² Circulus aureus in naribus suis, mulier pulchra et fatua.
²³ Desiderium justorum omne bonum est ; præstolatio impiorum furor.
²⁴ Alii dividunt propria, et ditiores fiunt ; alii rapiunt non sua, et semper in egestate sunt.
²⁵ Anima quæ benedicit impinguabitur, et qui inebriat, ipse quoque inebriabitur.
²⁶ Qui abscondit frumenta maledicetur in populis ; benedictio autem super caput vendentium.
²⁷ Bene consurgit diluculo qui quærit bona ; qui autem investigator malorum est, opprimetur ab eis.
²⁸ Qui confidit in divitiis suis corruet : justi autem quasi virens folium germinabunt.
²⁹ Qui conturbat domum suam possidebit ventos, et qui stultus est serviet sapienti.
³⁰ Fructus justi lignum vitæ, et qui suscipit animas sapiens est.
³¹ Si justus in terra recipit, quanto magis impius et peccator !]

Proverbes 12

¹ [Qui diligit disciplinam diligit scientiam ; qui autem odit increpationes insipiens est.